Joanna Maria Szczepińska-Tramer, urodzona 26 lutego 1931 roku w malowniczym Nałęczowie, to wybitna osobowość w dziedzinie historii sztuki. Jest uznawana zarówno za polską, jak i francuską historyczkę sztuki, która wniosła istotny wkład w badania oraz krytykę z tego zakresu.
Życiorys
Joanna Szczepińska-Tramer jest postacią o niezwykle bogatym życiorysie i imponującej karierze akademickiej. Uczęszczała do liceum ogólnokształcącego w Jeleniej Górze, gdzie osiągnęła sukces w postaci matury w 1949 roku. Następnie, w latach 1949–1954, kontynuowała naukę w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie pod czujnym okiem nauczycieli, takich jak Juliusz Starzyński i Jan Białostocki, zdobyła fundamentalną wiedzę teoretyczną. Jej ciężka praca zaowocowała obroną pracy magisterskiej w 1954 roku.
W 1964 roku, po kilku latach intensywnej pracy naukowej, uzyskała stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w tym samym instytucie. W latach 1955–1968 zdobywała doświadczenie jako asystentka, a później jako adiunkt w IHS UW. Równocześnie, od 1954 roku była aktywną członkinią Stowarzyszenia Historyków Sztuki, a w latach 60. zasiadała w Prezydium Zarządu Głównego tego stowarzyszenia.
Po przeprowadzce do Francji w 1969 roku, jej kariera nabrała nowego wymiaru. W latach 1973–1993 pełniła rolę redaktora oraz redaktora naczelnego w międzynarodowej bibliografii historii sztuki pn. Répertoire d`Art et d`Archéologie, wydawanej w Paryżu przez Centre national de la recherche scientifique. Po zakończeniu pracy zawodowej w 1993 roku przeszła na emeryturę.
Obecnie mieszka w Orsay pod Paryżem oraz we Wrocławiu. W latach 1968–2014 była małżonką fizykochemika Andrzeja Tramera, który zmarł w 2014 roku. Joanna Szczepińska-Tramer jest autorką ponad 60 publikacji, które ukazały się w Polsce, Francji, Hiszpanii oraz Stanach Zjednoczonych. Jej badania koncentrują się głównie na malarstwie polskim i europejskim, co czyni ją znaczącą postacią w dziedzinie historii sztuki.
Wybór publikacji
Joanna Szczepińska-Tramer to uznana postać w historii sztuki, a jej publikacje w znaczący sposób przyczyniły się do badań i dyskusji nad dziełami sztuki polskiej oraz zagranicznej. Poniżej przedstawiamy wybrane tytuły jej prac:
- Historia i program grupy Formiści Polscy w latach 1919–1922. Materiały do studiów i dyskusji z zakresu historii sztuki, 1954,
- Jan Szczepkowski. Warszawa, 1957,
- Z materiałów o życiu i działalności Leopolda Zborowskiego. Biuletyn Historii Sztuki, 1961,
- Pankiewicz – modernista. Rocznik Historii Sztuki, 1966,
- Recherches sur les paysages de Géricault. Bulletin de la Société de l`Histoire de l`Art Francais, 1973,
- Géricault et l`Ecole des Beaux-Arts. In: Ars Auro Prior. Studia Ioanni Bialostocki sexagenario dicata, 1981,
- Notes on Géricault`s Early Chronology. Master Drawings, 1982,
- El Festin de Herodes : notas sobre el cuadro de Bartholomaus Strobel. Goya. Revista de Arte, 1991,
- Daniel y Ciro ante Bel, cuadro de Bartholomaus Strobel en el Museo nacional de Varsovia. Goya. Revista de Arte, 1992,
- O Karolu Sterlingu. Kultura (Paris), 1992,
- Sztuka Celnikiera. Kultura (Paris), 1993,
- Manet et le Déjeuner sur l`herbe. Artibus et Historiae, 1998,
- O Sniadaniu na trawie Edouarda Maneta i o cytacie w malarstwie. In: Ars longa. Prace dedykowane pamięci profesora Jana Białostockiego, 1999,
- Wokół Machabeuszy Wojciecha Kornelego Stattlera. In: Arx Felicitatis. Księga ku czci profesora Andrzeja Rottermunda, 2001,
- Encore quelques notes sur le panneau central du Triptyque de Modene d`El Greco. Gazette des Beaux-Arts, 2002,
- O zmianie i o zachowaniu sensu. Uwagi na marginesie kilku artykułów Marii Poprzęckiej. In: Mowa i moc obrazów. Prace dedykowane Profesor Marii Poprzęckiej, 2005,
- O Karusi. Przegląd Humanistyczny, 2011,
- Józefa Pankiewicza Portret Feliksa Jasieńskiego przy fortepianie. Reprodukcje i spojrzenia. Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012,
- Oraz referaty w: Materiały seminarium metodologicznego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Nieborów, 1998, 2002, 2004, 2006.
Te publikacje pokazują nie tylko jej obszarną wiedzę, ale także zaangażowanie w rozwój badań nad sztuką.
Oceń: Joanna Szczepińska-Tramer